سنگ‌های تزئینی و نما برای زينت بخشیدن به محیط زندگی، ساختن مجسمه، پیکره، سنگ قبر، صنايع دستی، کف و نمای درونی و بیرونی ساختمان‌ها، پله‌ها، قرنیزها، سنگفرش خیابان‌ها، محوطه‌ها، رويه میزها، کابینت‌های آشپزخانه و غیره مورد استفاده قرار می گیرند. امروزه رشد جمعیت و توسعه کشور و به دنبال آن ضرورت پاسخگويی به نیاز روزافزون مسکن و احداث مجتمع‌های مسکونی، اداری و صنعتی، اهمیت اکتشاف و بهره برداری از سنگ‌های ساختمانی را دوچندان کرده است

انواع سنگ‌هاي ساختمانی

برخی از سنگ‌هاي طبیعی براي استفاده به عنوان سنگ ساختمانی داراي شرایط لازم هستند که از مهمترین آنها گرانیت، گابرو، سنگ آهک، مرمر و ماسه سنگ را می‌توان نام برد. تعداد زیادي از سنگ‌ها مانند کوارتزیت و سنگ‌هاي سرپانتین نیز گاهی اوقات و غالباً به صورت محلی ممکن است در ساختمان‌ها استفاده شوند، اما مصرف آنها بسیار کم است. دراین مقاله از آتی سنگ آرا تاکید روي سنگ هاي ساختمانی کربناته می‌باشد.

سنگ‌هاي ساختمانی کربناته به دلیل ارزانی و فراوانی زیاد به طور گسترده‌اي در فعالیت‌هاي عمرانی و ساختمان‌سازي و… بکار گرفته می‌شوند. این سنگ‌ها هم در بناهاي قدیمی و هم بناهاي جدید به عنوان سنگ تزیینی در نماي خارجی و دکوراسیون داخلی، سنگ قبر، سنگ کف و در موج‌شکن‌ها و… کاربرد دارند. سنگ‌هاي ساختمانی پس از مدتی به دلیل شرایط محیطی، زیبایی و دوام خود را از دست می‌دهند. سنگهاي ساختمانی مورد استفاده باید از حیث دوامداري، داراي مقاومت کافی در مقابل عوامل مخرب فیزیکی و شیمیایی باشند. دوامداري سنگ عبارت است از توانایی سنگ در حفظ ویژگی‌هاي فیزیکی، مکانیکی، و سنگشناسی خود در طول مدتی که در یک سازه مورد استفاده قرار می‌گیرد. دوام سنگ تابع عوامل مختلفی است که در این فصل مورد توجه قرار میگیرد. بنابراین انتخاب سنگ ساختمانی مناسب باید بر مبناي ارزیابی دقیق ویژگی‌هاي فیزیکی، مکانیکی و زمین شناسی سنگ‌ها صورت گیرد.

سنگ‌هاي ساختمانی کربناته‌

سنگ کربناته به سنگی اطلاق میشود که بیش از 50 درصد آن را کانی‌هاي کربناته تشکیل داده باشند. در میان کربنات‌ها، کلسیت و دولومیت از سایر کربنات‌ها اهمیت بیشتري دارند. در میان سنگهاي‌ کربناته، تراورتن و مرمر، سنگ آهک، دولومیت به عنوان سنگ ساختمانی یا سنگ نما کاربرد دارند.

معرفی سنگ تراورتن

تراورتن سنگ آهکی است که در اثر فعالیت چشمه‌هاي آبگرم تشکیل می‌شود. بطور کلی در طی فرآیند تشکیل ذخایر تراورتن، آب‌هاي گرم از بین طبقات سنگ‌هاي کربناتی به ویژه سنگ آهک عبور می‌کنند و به دلیل اسیدي بودن، کربنات کلسیم موجود در این سنگ‌ها را حل کرده و به محلول کربناتی و بیکربناتی با خود به سطح زمین منتقل می‌کنند. در سطح زمین به دلیل افت فشار، کاهش حرارت، آزاد شدن دي اکسیدکربن و همچنین تبخیر، بلورهاي کلسیت تشکیل شده و به صورت لایه‌هاي نازکی برروي یکدیگر رسوب می‌کنند. پایداري شرایط ذکر شده و تداوم تشکیل لایه‌هاي کلسیتی، باعث به وجود آمدن لایه‌هاي یکنواختی از کربنات کلسیم متخلخل یعنی تراورتن می‌گردد که ضخامت آن‌ها از چند سانتیمتر تا چند متر متغیر است و معمولا با شیبی ملایم بر روي لایه‌هاي سنگی قدیمی‌تر قرار می‌گیرند. تراورتن‌ها به دلیل مقاومت قابل قبول، برش و صیقل‌پذیري ایده‌آل، شرایط استخراج ایده‌آل بدلیل اینکه اغلب با لایه‌بندي افقی شیب کم و در نقاط کم ارتفاع و قابل دستیابی تشکیل می‌‌گردند عدم وجود ساختارهاي تکتونیکی بر روي ذخایر تراورتن‌ها (بعد از فازهاي کوهزایی مختلف زمین شناسی تشکیل یافته‌اند) زیبایی ظاهر، وجود تخلخل جهت چسبیدن به ملات و ارزانی نسبت به سایر سنگ‌ها بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

به صورت خلاصه و مفید سنگ تراورتن نوعی سنگ آهکی متخلخل است که از رسوبات چشمه های آب گرم حاصل می شود. طیف رنگی سنگ تراورتن بسته به مواد معدنی موجود در رسوبات مثل اکسیدآهن، سیلیس و منگنز دارای تنوع بسیار بالایی است و در بازار ایران در رنگ های کرم، لیمویی، سفید، قهوه ای، قرمز، گردویی، خاکستری و شکلاتی عرضه می شود. هرچه سنگ تراورتن ناخالصی و رگه های کمتری داشته باشد، رنگ سنگ روشن تر است و در نتیجه قیمت سنگ بالاتر می باشد. به طور کلی کیفیتت سنگ تراورتن از روی رنگ، میزان تخلخل و رگه های آن مشخص می شود. تراورتن ها از نظر رگه بندی به 2دسته بی موج و موج دار تقسیم بندی می شوند. 

فرآوری سنگ تراورتن

نیز به 2صورت ساب زده و چرمی است. روش استخراج و فرآوری سنگ تراورتن نسبت به سنگ های ساختمانی دیگر به ویژه سنگ گرانیت آسان‌تر است چرا که بافت این نوع سنگ نرم تر می باشد. امروزه سنگ تراورتن در ساخت نماهای کلاسیک و مدرن به خصوص نماهای رومی محبوبیت خاصی یافته است. وزن مخصوص سنگ تراورتن حدود 2500کیلوگرم بر متر مکعب است و از نظر سختی نسبت به سنگ مرمریت و سنگ های ساختمانی دیگر نرم تر است.

ساختار سنگ تراورتن

ساختاری متخلخل و نواری شکل است. تخلخل سنگ تراروتن باعث می شود که این سنگ در برابر شرایط آب و هوایی مختلف و انبساط و انقباضات ناشی از تغییرات دمایی مقاوم باشد. علاوه براین، وجود تخلخل در این سنگ ساختمانی سبب شده تا از سر خوردن افراد جلوگیری شود. به همین دلیل می توان گفت که تراورتن گزینه مناسبی برای کفپوش ساختمان ها می باشد. همچنین سنگ تراورتن عایق خوب صوتی و حرارتی است. میزان تخلخل سنگ تراورتن به گونه ای است که به دلیل نفوذ ملات به درون حفرات، چسبندگی بالایی را فراهم می کند.

مزیت ویژه سنگ‌های تراورتن

یکی از مزیت های ویژه سنگ تراورتن، قابلیت ساب پذیری و برشکاری راحت آن است.. صیقل پذیری بالای آن باعث درخشندگی هرچه بیشتر سنگ می‌شود و به همین دلیل در نمای حجیم و نمای رومی استفاده گسترده‌ای از این سنگ می شود.

قیمت سنگ تراورتن

قیمت این سنگ نیز مانند دیگر سنگ‌های ساختمانی به پارامترهای مختلف نظیر رنگ و طرح سنگ، ابعاد و ضخامت، سورت سنگ و نوع فرآوری و کیفیت آن وابسته است. اما به طور کلی قیمت سنگ تراورتن نسبت به سنگ گرانیت و مرمر پایین‌تر است. سنگ تراورتن برای افرادی که به دنبال سنگ ساختمانی مقاوم و در عین حال ارزان قیمت تر از گرانیت هستند، بهترین انتخاب است.

برای مطالعه بیشتر در مورد سنگ ‌های ساختمانی گروه آتی سنگ کلیک کنید.

معادن سنگ تراورتن

در ایران حدود 52 معدن فعال سنگ تراورتن موجود می باشد که به دلیل گستردگی استخراج و فرآوری آن، نسبت به سایر سنگ های ساختمانی همانند گرانیت و مرمر قیمت نسبتا مناسب تری دارد. از مهمترین و معروف ترین سنگ های تراورتن در بازار سنگ ساختمانی ایران می توان به سنگ تراورتن عباس آباد، تراورتن حاجی آباد، سنگ تراورتن دره بخاری، تراورتن قرمز آذر شهر، تراورتن سیلور کاشان، تراورتن ابیانه، تراورتن شکلاتی آقا محمدی نام برد.
در اروپا تقاضای سنگ تراورتن ایرانی نسبت به سال های گذشته کمتر شده است اما همچنان بیشترین میزان صادرات سنگ تراورتن مربوط به سنگ تراورتن بژ ایرانی می باشد.

کاربرد سنگ تراورتن

به دلیل تنوع رنگی بسیار گسترده است. از نمای ساختمان گرفته تا کفپوش، پله و کارهای حجمی و تزیینی مورد استفاده قرار می گیرد. سنگ تراورتن به دلیل ساختار نرم خود برای آن دسته از افراد که به دنبال سنگ های ساختمانی با ضخامت 1تا 1/5سانتی متر هستند، گزینه مناسبی است.

برای بازدید از مقاله سنگ نما آتی سنگ آرا می‌توانید کلیک کنید.